Vergi Nedir?
Devlet, ürettiği kamusal hizmetleri etkin biçimde sunabilmek için vatandaşlarından ödeme güçleri ile orantılı olarak ve zora dayanarak bir takım parasal ödemeler alır. Bu parasal ödemelere vergi denir.
Vergi Neden Alınır?
Vergiler, kamu giderlerini karşılamak üzere alınır. Devletin genel yönetim başta olmak üzere; savunma, kamu düzeni ve güvenlik, altyapı, yatırım, çevre, sağlık, kültür, eğitim ve sosyal yardım vb. harcamaları için kullanılmaktadır. Vergi veren her birey, devletin yaptığı harcamaların finansmanına katkı sağlar.
Vergilendirme Yetkisi Kime Aittir?
Yeni bir vergi koyma, mevcut bir vergiyi kaldırma ya da herhangi bir vergi üzerinde değişiklik yapma yetkisi sadece yasama organına (TBMM) aittir. Vergi kanunla konulur, kaldırılır ya da değiştirilir.
Vergi Ne Üzerinden Alınır?
Genel olarak vergiler “gelir”, “servet” ve “harcama” üzerinden alınırlar. Ülkemizde alınan vergiler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Gelir üzerinden alınan vergiler: Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi
- Servet üzerinden alınan vergiler: Emlak Vergisi, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Veraset ve İntikal Vergisi
Harcama üzerinden alınan vergiler: Katma Değer Vergisi (KDV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi, Özel İletişim Vergisi, Şans Oyunları Vergisi, Damga Vergisi, Eğlence Vergisi, Çevre Temizlik Vergisi, Gümrük Vergisi vb.
Vergiyi Kim Öder?
Vergiyi gelir elde eden, servet sahibi olan ya da harcama yapan kişiler öder. Örneğin gelir vergisinde geliri elde eden kişi, motorlu taşıtlar vergisinde adına motorlu taşıt kaydı olan kişi ya da katma değer vergisinde mal ve hizmet teslimi yapan kişi vergi mükellefi olarak adlandırılır.
Vergi Gelirlerinin Bütçe Gelirleri İçerisindeki Dağılımı Nasıldır?
2021 yılında toplam bütçe gelirlerindeki payı en fazla olan vergi geliri türü % 27,38‘lik oranı ile Katma Değer Vergisi (KDV)‘dir.
